زمان مطالعه : 10 دقیقه | منتشر شده در: 1393/12/19
انواع چوب :
چوب ها اغلب براساس شكل برگ های درختان به دو گروه: سوزنی برگ و پهن برگ تقسیم می شوند. درختان سوزنی برگ ، دارای برگ های سوزنی شكل هستند. مانند: كاج .... ، این نوع از درخت ها برگ پهن دارند . مانند : گردو.
جنگل های ایران منبع اصلی تهیه چوب و دارای درختان پهن برگ هستند. سوزنی برگان، در كارهای تزئیناتی، ساخت مبلمان و هم چنین تهیه روكش ها، و تخته چند لایی مورد استفاده قرار می گیرند.
خشك كردن چوب :
درخت ، به طور كلی از سه قسمت تشكیل می شود: ریشه ، تنه و تاج ، ریشه در پائین ترین قسمت درخت است كه در خاك قرار دارد و وظیفه آن گرفتن آب و مواد غذایی از زمین و رساندن آن ها، از طریق تنه و شاخه ها، به برگ هاست. قسمت بالاتر از ریشه تنه نام دارد. چوب مورد نیاز در صنعت چوب از تنه تهیه می شود.
(تصویر درخت و قسمت های مختلف آن ص 61) بالاترین قسمت درخت نیز تاج درخت است كه از شاخه ها و برگ ها تشكیل شده است. مقدار زیادی از مواد غذایی كه درخت جذب می كند، آب است. پس از قطع كردن درخت و تبدیل تنه به الوار( یا تراورس) لازم است چوب را خشك نمود تا جمع شود، وزن الوار كاهش یابد و مقاومت آن نیز افزایش یابد. در این صورت قابل پرداخت و رنگ كردن خواهد شد.
چوب ها را بطور كلی به دو صورت می توان خشك نمود
الف - خشك كردن طبیعی (هوای آزاد)
خشك كردن چوب در هوای آزاد یكی از روش های متداول در كارخانه های كوچك صنایع چوبی و كارگاه ها ی درودگری است. برای جلوگیری از تابش مستقیم نور خورشید، هم چنین حفاظت از بارندگی، دسته های چوب را در زیر یك مكان سقف دار ، كه اطراف آن از هر سو ًباز باشد، قرار می دهند.
ب- خشك كردن مصنوعی چوب (كوره های چوب خشك كنی)
كوره اتاقكی است كه در آن درجه ی حرارت، جریان هوا و میزان دما تحت كنترل است. چوب ها را در این اتاقك قرار می دهند. پنكه های موجود در داخل اتاقك،جریان هوای گرم را از بین چوب ها عبور می دهد و باعث خشك شدن چوب ها می شود. از مزایای این روش، نسبت به خشك كردن در هوای آزاد این است كه زمان خشك كردن چوب به شدت كاهش می یابد. دیگر این كه رطوبت چوب ها را تا هر اندازه لازم باشد می توان تنظیم كرد. هم چنین در این روش، حشره های چوب ها از بین می روند.
ابزار آلات صنایع چوب :
مُغار از ابزار كنده كاری است؛ كه برای شكاف دادن،كنده كاری ،كم كندن و ساختن اتصال های مختلف مورد استفاده قرار می گیرند. مغار از یك قطعه فولادی با لبه ی تیز تشكیل شده كه در دسته ی چوبی محكمی، قرار گرفته است. مغارها به دو دسته : ساده و منبت كاری تقسیم می شوند. از مغارهای منبت كاری برای كنده كاری شكل های مختلف استفاده می شود.
نكات ایمنی :
قبل از استفاده مغار، ابتدا باید از تیز و سالم بودن تیغه دو دسته اطمینان حاصل كرد و دقت نمود كه تیغه در دسته محكم باشد. به دلیل این كه تیغه مغار بسیار تیز است ، بایستی در حین كار با آن دقت كرد تا دست یا انگشتان را زخمی نكند. درضمن برای ضربه زدن به مغار بهتر است از چكش چوبی استفاده نمود و در صورت استفاده از چكش آهنی باید حلقه ای فلزی در انتهای دسته ی مغار وجود داشته باشد.
پرسش واحد 4 – كار با چوب
1 – چگونه می توان عمر مفید چوب ها را درمقابل پوسیدگی و هجوم حشره ها افزایش داد؟
به وسیله ی اشباع كردن با مواد آلی و معدنی، آغشته كردن به مواد رنگی (پل استرها)، خشك كردن در كوره، اندود كردن با مواد نایلونی می توان عمر مفید چوب را افزایش داد.
2 – چگونه می توان سختی و نرم بودن چوب ها را به وسیله رنده و اره تشخیص داد؟
چوب های سخت، هنگام برش دارای خاك اره های نرم هستند. ولی چوب های نرم در هنگام برش دارای خاك اره های زبر بوده و عمل برش سریع بر روی آن انجام می شود . هنگام رنده كاری چوب های سخت، براده های حاصله از رنده، قطر و طول كم و برعكس در چوب های نرم، براده ها - قطر زیاد (كلفت) و طول بیشتری دارند.
3 – چرا چوب بر خلاف خیلی از اجسام دیگر، روی آب می ایستد؟
به دلیل متخلخل (سوراخ) بودن آن ووزن مخصوص چوب كه از وزن مخصوص آب كمتر است.
4 – چرا تیرهای مورد استفاده در تونل معدن ها را از چوب می سازند؟
الف - مقاومت تیرهای چوبی در برابر رطوبت تونل ها، بیشتر از تیرهای فلزی است.
ب- به علت هشدار دهنده بودن آن، چون چوب قبل از فروپاشیدن ، سر و صدا ایجاد می كند.
ج - سبك است و حمل و نقل آن به داخل تونل آسان تر انجام می گیرد.
5- اگر چوب طبق اصول فنی و مناسب خشك نشود، چه اشكالی به وجود می آید؟
پس از كاربرد، در چوب ترك و شكاف ایجاد شده و كج می شود.
6 – چرا چوب های مرطوب زود می پوسند؟
از شرایط رشد و نمو قارچ ها ، حشره ها و حتی میكروب ها وجود رطوبت است. در چوب های مرطوب، این فرصت برای رشد و نمو قارچ و حشره به وجود می آید. در نتیجه باعث پوسیدگی چوب می شود.
7 – از چوب های پهن برگان بیشتر در چه كارهایی استفاده می شود؟ چرا؟
در كارهای تزئیناتی . ساخت مبلمان و تهیه روكش ها از چوب های پهن برگان بیشتر استفاده می شود. چون تنوع رنگ در این گونه چوب ها بیشتر است.
8– چوب را به چه منظور خشك می كنند؟
تا وزن آن كاهش و مقاومت چوب افزایش یابد. هم چنین قابل پرداخت و رنگ كردن باشد.
9– زمان لازم برای خشك كردن چوب در روش طبیعی به چه عواملی بستگی دارد؟
به نوع چوب و ضخامت آن بستگی دارد.
10 – در خشك كردن چوب به روش مصنوعی، چه عواملی قابل كنترل است؟
درجه حرارت، جریان هوا و میزان رطوبت از عوامل قابل كنترل در خشك كردن چوب به روش مصنوعی است.
11 – مزایای خشك كردن چوب به روش مصنوعی را بیان كنید.
زمان خشك كردن چوب كوتاه است. رطوبت چوب ها را تا هر اندازه كه لازم باشد می توان تنظیم كرد. حشره و قارچ های چوب خوار به وسیله حرارت از بین می روند. این مزایا در خشك كردن چوب به روش طبیعی وجود ندارد.
واحد 4 – كار با چوب :
فرآورده های مهم چوب :
كاغذ : كاغذ یكی از فرآورده های مهم چوب است. برای ساختن كاغذ ابتدا تنه درخت را به وسیله دستگاه به قطعات كوچك تبدیل می كنند، به این قطعات نازك چیپس گفته می شود و سپس چوب های ورقه شده را بوسیله مواد شیمیایی و روش های مختلف تجزیه می كنند و از آن الیاف های سلولزی بدست آورده و از درهم رفتن الیاف سلولزی ورقه های كاغذ ساخته می شود.
روكش مصنوعی:
بر خلاف روكش های طبیعی كه از چوب تهیه می شوند،این نوع روكش ها ورقه های نازك كاغذی هستند كه آن ها را بعد از آغشته كردن با مواد شیمیایی مخصوص بر روی انواع فرآورده های چوبی مانند تخته چوب پرس می كنند.این روكش ها دررنگ ها و نقش های مختلفی ساخته می شوند.
برای تهیه این نوع روكش ها، ورقه های كاغذ را ازداخل چسب مخصوص یا رنگ عبور می دهند، این عمل باعث می شود كه كاغذ در برابر رطوبت و حرارت مقاوم گردد. تركیبات چوب: یكی دیگر از فرآورده های چوبی، تركیبات چوب با سایر مواد مثل سیمان و گچ است كه از آن به عنوان مصالح ساختمانی برای ساختن منازل مسكونی در حداقل زمان نیز استفاده می كنند. از تركیب ذرات چوب با مواد مختلف از قبیل یونولیت و سایر مواد صفحاتی ساخته می شود كه به عنوان صفحات عایق صدا، عایق حرارتی و برودتی در بسیاری از مكان ها ، استفاده می شود .
لازم به ذكر است كه ظاهر صفحات چوب - سیمان را می توان به وسیله روكش های مصنوعی یا با رنگ كردن تغییر داد و یا به صورت طرح های گوناگون مثل آجر ساخت.
عوامل تخریب كننده ی چوب :
اگر چه بافت چوب از موادی تشكیل شده است كه می تواند به عنوان مواد غذایی مورد هجوم و تخریب جاندارانی مانند: قارچ ها و حشرات قرار گیرد، با وجود این اگر به نحو مطلوب از آن محافظت شود ممكن است سال های زیادی دوام یابد.
قارچ ها: قارچ ها موجودات زنده ای هستند كه برخی از آن ها به درختان زنده و برخی دیگر به چوب حمله ور می شوند و از مواد تشكیل دهنده بافت چوبی یا مواد غذایی موجود تغذیه می كنند. قارچ ها باعث پوسیدگی چوب می شوند. هم چنین رنگ طبیعی آن را تغییر می دهند و چوب را به رنگ سفید یا قهوه ای در می آورند.
حشرات چوب خوار : حشرات در مراحل مختلف ساخت و حتی مصرف مصنوعات چوبی، آن ها را مورد حمله قرار می دهند. در بین حشرات، موریانه ها و سوسك های چوب خوار بیشترین صدمه را به چوب می زنند. نوزاد این حشرات (لارو) باعث ایجاد تونل و دالان در داخل چوب می شوند و می توانند مصنوعات چوبی را نابود و خانه های چوبی را ویران كنند.
سؤالات واحد 4 – كار با چوب :
1 – كاغذ چگونه از چوب ساخته می شود؟
ابتدا تنه درخت را به وسیله دستگاه به قطعات كوچكی به نام چیپس تبدیل می كنند، سپس چوب های ورقه شده را به وسیله مواد شیمیایی و روش های مختلف تجزیه می كنند و از آن ها الیاف های سلولزی بدست می آورند و در انتها از درهم رفتن الیاف سلولزی ورقه ی كاغذ ساخته می شود.
2 – جنس روكش های مصنوعی از چیست؟
برخلاف روكش های طبیعی كه از چوب ساخته می شوند. این نوع روكش ها ورقه های نازك كاغذی هستند كه آن ها را بر روی انواع فرآورده های چوبی مانند تخته چوب پرس می كنند.
3 – عوامل تخریب كننده چوب را نام ببرید؟
قارچ ها، حشرات ، باكتری ها، مواد شیمیایی ، مكانیكی ، آتش سوزی ، موجودات چوب خوار دریایی
4 – از پرگار چه استفاده ای می شود؟
برای ترسیم قوس ها و دوایر با شعاع های مختلف استفاده می شود.
5 – چرا در ساخت میز آشپزخانه از روكش های مصنوعی استفاده می شود؟
چون در مقابل رطوبت محیط آشپزخانه، شست و شو و حرارت مقاوم است.
6 – چهار مورد از كاربردهای چوب به عنوان مصالح ساختمانی در منازل را نام ببرید؟
از چوب برای 1) كابینت آشپزخانه 2) درها و چارچوب ها 3) كف چوبی اطاق ها 4) پوشش سقف ، دیوار و غیره
7 – شخصات چوب هایی كه حشرات به آن حمله كرده اند چیست؟
این گونه چوب ها با تونل ها و دالان هایی كه حشرات در داخل و روی آن ها ایجاد كرده اند مشخص هستند.
8 – چوب های پوسیده سنگین هستند یا چوب های سالم ؟ چرا؟
چون قارچ هایی كه باعث پوسیده شدن چوب ها می شوند. از مواد تشكیل دهنده چوب یا مواد غذایی موجود در چوب استفاده و تغذیه می كنند و درنتیجه از وزن چوب كاسته می شود، به همین علت چوب پوسیده از چوب سالم سبك تر است.
هنوز نظری درج نشده است!